رشت:

موقعیت جغرافیایی: شهرستان رشت تقریباً در مرکز جلگه گیلان، بین 37 درجه و 30 ثانیه تا 37 درجه و 27 دقیقه و 20ثانیه عرض شمالی و طول جغرافیایی 49درجه و 27 دقیقه و 42 ثانیه تا 49 درجه و 55 دقیقه 18 ثانیه شرقی قرار گرفته است. این شهرستان با مساحت 1215 کیلومتر مربع از 6شهر (رشت، سنگر، کوچصفهان، لشت نشاء، خشکبیجار، خمام)، 6 بخش و 18 دهستان تشکیل شده‌است. مرکز شهرستان رشت، شهر رشت است که مرکز استان گیلان نیز می‌باشد. دو شاخابه از رودخانه سفيدرود به نام‌هاي سياهرود و گوهررود از سوي خاور و باختر شهر رشت در جريان هستند و سرانجام به تالاب انزلي مي ريزند

جمعیت: طبق آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390 جمعیت این شهرستان 918445 نفر می‌باشد.

پیشینه: بنای اولیه رشت، طبق برخی اسناد و شواهد تاریخی به قبل از میلاد مسیح و به قوم گیل و دیلم نسبت داده می‌شود. در آن روزگاران نمی‌توان از رشت به عنوان یک شهر نام برد بلکه احتمالا به صورت آبادی یا روستایی بوده که برخی از افراد قوم گیل و دیلم در آن سکونت داشتند. تا اوسط دوره شاه عباس صفوی رشت قصبه کوچکی با بافت روستایی بوده ولی با غلبه شاه عباس بر گیلان با توجه به موقعیت آن و قرارداشتن در محل تقاطع راههای قافله‌رو و نزدیکی یا دریای خزر، این قصبه به عنوان حاکم نشین برگزیده شده‌است. در اواخر دوران قاجار رشت دارای هفت محله مسکونی بزرگ و قدیمی بود که هریک از چند محله کوچکتر تشکیل می شد که عبارتنداز: استادسرا در شمال ناحیه مرکزی شهر، محله بازار در مرکز، محله صیقلان در شرق ناحیه مرکزی شهر، محله پاسکیاب(خمیران کیاب) در جنوب غربی ناحیه مرکزی شهر، محله کیاب در غرب ناحیه مرکزی شهر، محله زاهدان در مشرق و جنوب شرقی ناحیه مرکزی شهر.

بناهاي رشت از سبك معماري ویژه‌ای برخوردار است كه تبلور آن را در ميدان اصلي شهر (میدان شهرداری) می‌توان مشاهده نمود. كه اين بناها ارزش فرهنگي - هنري دارد. مردم رشت به زبان گيلكي با لهجه بيه پس تكلم مي كنند.

 اقتصاد: ساكنان اصلي اين شهرستان، به مشاغل خدماتي، تجارتي و صنعتي اشتغال دارند علاوه بر آن شاليكاري از عمده فعاليت هاي روستاييان اين خطه مي باشد.

جاذبه هاي تاريخي و گردشگري:

مقبره خواهر امام(س) از نوادگان امام موسي كاظم (ع)، بقعه امام زاده هاشم(ع) بن محمد از نوادگان امام علی (ع) در كيلومتر 30 جاده رشت به تهران، مساجد صفي و حاج صمد خان ، مقبره داناي علي، باغ محتشم و عمارت كلاه فرنگي، عمارت شهرداری، عمارت پست، موزه رشت، كتابخانه ملّي، خانه میرزا آرامگاه میرزاکوچک خان در محله سلیمانداراب، كليساي ارامنه، كاروانسراي لات ، موزه ميراث روستايي گيلان، پارك قدس رشت، بوستان ملت،  بازار بازار اصلي و  ماهي فروشان رشت

منبع: کتاب گیلان- جلد چهارم – صفحات 479، 501 و 503 و  اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردگشگری گیلان